گزینش ژنوتیپ‌های برتر کلزا مقاوم به تنش خشکی: راهکاری برای پایداری تولید در شرایط تغییرات اقلیمی
کد مقاله : 2196-CCSAMR
نویسندگان
پروانه قلی زاده سرچشمه *1، حسن امیری اوغان2، جلال صبا3، امیر قلی زاده4، فرید شکاری3
1دانش آموخته دکترای ژنتیک و به‌نژادی گیاهی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران و مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2دانشیار پژوهش بخش تحقیقات دانه‌های روغنی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
3استاد گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
4استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
چکیده مقاله
کلزا (Brassica napus L.) یکی از مهم‌ترین دانه‌های روغنی جهان است که برای مصارف خوراکی و صنعتی است. تغییرات اقلیمی، که با شرایط گرمای شدید و خشکسالی مشخص می‌شود، می‌تواند بر عملکرد و کیفیت دانه کلزا (پروتئین و روغن) تأثیر بگذارد و ظرفیت تولید کنندگان را برای همگام شدن با تقاضای رو به رشد محدود کند (Secchi et al., 2023). با توجه به تغییرات اقلیمی، تنش خشکی انتهای فصل به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین محدودیت‌های تولید در مناطق نیمه‌خشک مانند ایران شناخته می‌شود. مطالعات اخیر (Liu et al., 2023; Zhang et al., 2017) نشان می‌دهند که تا سال 2050، شدت و فراوانی تنش خشکی در کمربند مدیترانه‌ای و خاورمیانه تا 30-40 درصد افزایش خواهد یافت که می‌تواند عملکرد کلزا را تا 25-35 درصد کاهش دهد. بنابراین، توسعه ارقام مقاوم به خشکی از طریق اصلاح هدفمند، حیاتی‌ترین استراتژی برای حفظ امنیت غذایی و پایداری تولید است.
کلیدواژه ها
تحمل خشکی، ژنوتیپ برتر، عملکرد، کلزا،
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت