مقایسه زمستان‌گذرانی لاین‌های جو مرتبط با تغییر اقلیم در اردبیل
کد مقاله : 2178-CCSAMR (R1)
نویسندگان
محمدرضا اصغری *، معرفت قاسمی کلخوران1، الهام جم2
1استادیار تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل
2کارشناس تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی و افزایش بروز سرماهای زودرس و دیررس، پایداری تولید جو را در مناطق سرد و معتدل با چالش جدی مواجه کرده است. به‌منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های جو به تنش سرما، ۲۰ لاین و رقم تجاری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل طی سال زراعی ۱۴۰4–۱۴۰3 بصورت پاییزه کشت و بررسی شدند. صفات فنولوژیک شامل تاریخ خوشه‌دهی و روز تا رسیدگی، صفات رشدی مانند ارتفاع گیاه و نیز عملکرد دانه و میزان خسارت سرما اندازه‌گیری گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات فنولوژیک تحت تأثیر سرما نوسان معنی‌داری نداشتند، اما اختلاف ژنوتیپی قابل‌توجهی در ارتفاع بوته و عملکرد دانه مشاهده شد. لاین‌های Legia/3/ARIZONA5908/ATHS//L.640/4/Mahtab/5/Mahtab، Makouee/Goharanو Mahtab/Rihane توانایی بیشتری در حفظ رشد رویشی در دمای پایین نشان دادند. در این میان، لاین شماره (Legia/3/ARIZONA5908/ATHS//L.640/4/Mahtab/5/Mahtab) با بیشترین عملکرد (467/7 تن در هکتار) و قرار گرفتن در گروه نسبتاً مقاوم، به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ معرفی شد. یافته‌ها بیانگر آن است که عملکرد دانه، به‌عنوان شاخصی جامع از سازوکارهای فیزیولوژیک و آنتی‌اکسیدانی، بهترین معیار برای شناسایی لاین‌های متحمل در شرایط سرمای ناشی از تغییر اقلیم است. بر این اساس، معرفی لاین ۷ و لاین‌های برتر دیگر می‌تواند نقش مهمی در ارتقای تاب‌آوری تولید جو در اقلیم‌های در معرض نوسانات حرارتی ایفا کند.
کلیدواژه ها
تنش سرما، تغییر اقلیم، ژنوتیپ‌های جو و عملکرد دانه
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت