| خروج از حالت پایدار اقلیمی؛ ضرورت تغییر پارادایم مدیریتی بخش آب و کشاورزی ایران |
| کد مقاله : 2075-CCSAMR |
| نویسندگان |
|
معصومه فخری * پژوهشگر موسسه پژوهشهای برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی |
| چکیده مقاله |
| مقاله حاضر بازخوانی تحلیلگرایانه از وضعیت اقلیمی ایران در سال زراعی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ براساس داده های سالنامه مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی است؛ سالی که بنا بر دادههای مذکور در زمره یکی از شاخصترین و بحرانیترین دورههای اقلیمی دهههای اخیر قرار گرفته است. در این بازه، بارش تجمعی کشور به مقدار ۱۴۲ میلیمتر محدود شده؛ کاهشی چشمگیر که در مقایسه با میانگین بلندمدت، افتی حدود ۴۰ درصدی را نشان میدهد و نسبت به سال زراعی گذشته نیز کاهش ۳۸ درصدی را ثبت کرده است. این کمبارشی ماهیتی فراگیر داشته و تمامی استانهای کشور را تحتتأثیر قرار داده است؛ افزون بر کاهش بارش، میانگین دمای کشور نیز بالاتر از حد نرمال قرار گرفته است همزمانی افت شدید بارش با افزایش محسوس دما، موجب شکلگیری خشکسالی هواشناسی و کشاورزی در قالب شاخصهای SPI و SPEI در سطوح متوسط تا بسیار شدید در اغلب استانهای کشور شده است. با اتکا بر روندهای اقلیمی نیمقرن اخیر، که حاکی از کاهش بارندگی و افزایش دما بودهاند؛ میتوان چنین استنباط کرد که وضعیت اقلیمی کشور در حال خروج از وضعیت پایدار گذشته است. این تحول ساختاری، ضرورت بازنگری بنیادین در سیاستهای کلان مدیریت آب و کشاورزی را برجسته میسازد؛ بهگونهای که رویکردهای سنتی مبتنی بر مدیریت عرضه، کارایی پیشین خود را از دست داده و جای خود را به الگوهای نوین مبتنی بر تابآوری اقلیمی میدهند.در چارچوب این پارادایم جدید، سه محور کلیدی اهمیت ویژه مییابند: مدیریت تقاضا، سازگاری نظاممند با تغییر اقلیم و ارتقای بهرهوری در مصرف منابع محدود آب. |
| کلیدواژه ها |
| تغییر اقلیم، سال زراعی ۱۴۰۴-۱۴۰۳، خشکسالی، خروج از منطقه امن، تغییر پارادایم |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر، لازم است پوستر در 2 سایت زیر بارگذاری شود. https://ccsamr.greenmeeting.ir** https://ccsamr.areeo.ac.ir/author |
