تحلیل عوامل مؤثر بر تاب‌آوری کشاورزان در برابر خشکسالی: مطالعه موردی شهرستان اسدآباد
کد مقاله : 2046-CCSAMR
نویسندگان
مولودالسادات چاوشیان *
محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
چکیده مقاله
شهرستان اسدآباد در غرب استان همدان با اقلیم نیمه‌خشک سرد، طی سال‌های اخیر خشکسالی‌های پی‌درپی را تجربه کرده که این مسئله پایداری تولید کشاورزی و معیشت روستائیان را با چالش جدی مواجه ساخته است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش تاب‌آوری کشاورزان در برابر خشکسالی انجام شد. ابتدا داده‌های ۲۰ ساله بارش، دما و تبخیرتعرق گردآوری و شدت خشکسالی با شاخص‌ SPI محاسبه شد. سپس مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با کشاورزان پیشرو و کارشناسان محلی انجام شد و بر اساس آن، پرسشنامه‌ای طراحی شد که پس از تأیید روایی و پایایی، میان ۳۰۰ کشاورز به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای توزیع شد. تحلیل داده‌ها با مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد دانش کشاورزان درباره راهکارهای مقابله و ادراک پیامدهای اجتماعی خشکسالی، در مجموع ۵۳ درصد تغییرات نگرش را تبیین می‌کند. بر این اساس، آموزش‌های کاربردی، بهینه‌سازی آبیاری، توسعه کشت‌های کم‌آب‌بر و مشارکت محلی به‌عنوان راهبردهای کلیدی ارتقای تاب‌آوری پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه ها
تاب‌آوری کشاورزی، خشکسالی، اسدآباد، نگرش کشاورزان، مدیریت منابع آب
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت