تقویت ظرفیت سازگاری سیستم‌های اجتماعی-زیست‌محیطی پسته در برابر تغییر اقلیم
کد مقاله : 1966-CCSAMR (R1)
نویسندگان
فاطمه دریجانی *1، نجمه سلیمانی ده دیوان2، نادر کوهی چله کران3، سیده سمانه سهرابی4، هادی زهدی5، محمد رضا دریجانی6
1کارشناس محقق بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
2کارشناس محقق بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
33استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
4دانش آموخته دکتری تخصصی بوم شناسی زراعی، دانشگاه شهید بهشتی
5استادیار بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
6کارشناس معماری شهرداری منطقه 1 بندرعباس
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از جدی‌ترین چالش‌های قرن حاضر، بخش کشاورزی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و امنیت غذایی جهانی را با مخاطره مواجه ساخته است. در این میان، محصول استراتژیک پسته که نقش حیاتی در اقتصاد، اشتغال و معیشت بسیاری از مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد، به‌دلیل وابستگی شدید به منابع آب محدود و شرایط اقلیمی خاص، در معرض تهدیدات جدی ناشی از پدیده‌های مخربی همچون خشکسالی‌های طولانی‌مدت، افزایش غیرعادی دما، کاهش بارش برف و باران، و تنش‌های محیطی گسترده قرار گرفته است. این عوامل نه تنها بر کمیت، بلکه بر کیفیت محصول نیز تأثیر منفی گذاشته و در بلندمدت پایداری باغات را تهدید می‌کند. با این حال، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که ارتقای سطح تحصیلات و دانش فنی باغداران، یک راهکار کلیدی و مؤثر است. باغداران تحصیل‌کرده‌تر، درک بهتری از مخاطرات اقلیمی داشته، تمایل و توانایی بیشتری برای پذیرش و به‌کارگیری فناوری‌های نوین و کارآمدی مانند سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، سامانه‌های پایش هوشمند رطوبت خاک و استفاده از ارقام مقاوم به خشکی از خود نشان می‌دهند. در نتیجه، این سازگاری فعال، آسیب‌پذیری باغات پسته در برابر تغییرات اقلیم را کاهش داده و به حفظ بهره‌وری و پایداری اقتصادی این بخش حیاتی کمک شایانی می‌کند.
کلیدواژه ها
پسته، تغییر اقلیم، سیستم اجتماعی-زیست محیطی، مدیریت سازگاری
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت