| ارزیابی اثرات تغییرات اقلیم بر سلامت گیاهان در ایران |
| کد مقاله : 1938-CCSAMR (R2) |
| نویسندگان |
|
مهناز احمدی نمین *1، صادق ضیائیان2، علی کاظمیان3 1کارشناس سازمان هواشناسی کشور 2مدیر پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی سازمان هواشناسی کشور 3سازمان هواپیمایی کشور |
| چکیده مقاله |
| بر اساس مدلهای اقلیمی، دمای ایران تا پایان قرن ۲۱ ممکن است ۲ تا ۴ درجه سانتیگراد افزایش یابد و بارشها تا ۲۰ درصد کاهش پیدا کند. این تغییرات اثرات گستردهای بر منابع آب، پوشش گیاهی و محصولات کشاورزی دارد. خشکسالی شدید، افزایش دما، الگوهای بارش نامنظم و افزایش رخدادهای حدی سبب تنشهای حرارتی، کمآبی، شوری خاک و کاهش عملکرد گیاهان میشود. پیامدهای مستقیم شامل خشک شدن تالابها، افزایش گردوغبار، کاهش تنوع زیستی، و تغییر زیستگاههای گیاهی است. منابع آب سطحی و زیرزمینی تحت تأثیر گرمایش و تبخیر قرار گرفته و کمبود آب برای کشاورزی را تشدید میکند. افزایش دما باعث تغییر فصل رشد، افزایش تنفس گیاه، و افزایش آسیبپذیری محصولات در برابر گرما و خشکی میشود. تغییرات اقلیم موجب تغییر پراکنش آفات و بیماریها، گسترش آفات جدید و تشدید خسارتهای بیولوژیکی میشود. گونههای گیاهی به سمت ارتفاعات یا عرضهای شمالی جابهجا میشوند. اثرات مثبت مانند افزایش فتوسنتز تحت CO₂ بالا محدود بوده و در بلندمدت تحتتأثیر تنش خشکی و گرمای بیش از حد خنثی میشود. سناریوهای اقلیمی CMIP6 نشان میدهد که افزایش خسارت محصولات کشاورزی در دورههای آینده روند صعودی دارد. در سناریوهای SSP5-8.5 بیشترین خسارت پیشبینی میشود. در کنار افزایش خسارت، هزینه انرژی، آب و تولید نیز افزایش خواهد یافت. گزینههای سازگاری شامل اصلاح ژنتیکی، تغییر الگوی کشت، مدیریت آب، آبیاری بهینه، تنوعبخشی سیستمهای کشاورزی، و سازگاری زنجیره تأمین است. بسیاری از این گزینهها در دنیای ۲ درجه گرمتر موفقیت محدود دارند و نیازمند برنامهریزی دقیق و اجرای منظم هستند. |
| کلیدواژه ها |
| تغییرات اقلیم، سلامت گیاهان، آثار و پیامدها |
| وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت |
