تحلیل کمی سهم آئروسل‌ها (AOD) خشکسالی‌ها :(SPEI) مدل‌سازی خودرگرسیون فضایی (SAR) برای استان مرکزی

کد مقاله : 1884-CCSAMR (R1)

نویسندگان

سعید شرفی، سحر خوشدونی فراهانی * استاد دانشگاه اراک

چکیده مقاله

خشکسالی‌های حاکم بر استان مرکزی ایران نشان می‌دهند که صرفاً کاهش بارش نمی‌تواند شدت واقعی بحران آب را توجیه کند. این پژوهش برای اولین بار به تحلیل کمی و مستقیم نقش ذرات معلق جوی (Aerosols) در تشدید خشکسالی منطقه می‌پردازد. بدین منظور، داده‌های ماهواره‌ای ( AOD )به عنوان متغیر پیش‌بین و شاخص در مقیاس 12 ماهه، برای دوره آماری 2005 تا 2024 جمع‌آوری شده و با استفاده از یک مدل رگرسیون فضایی-زمانی( SAR) تحلیل شدند. نتایج نشان داد که همبستگی منفی و معنی‌داری بین غلظت( AOD ) و( SPEI )وجود دارد؛ به‌طوری که [عدد 63% درصد از تغییرات خشکسالی توسط آئروسل‌ها و اثرات فضایی توضیح داده می‌شود. این تأثیر در [ذکر جهت‌ها مانند نواحی شرقی و مرکزی] استان به طرز قابل‌توجهی قوی‌تر است. یافته‌های کلیدی این پژوهش، مکانیسم سرکوب بارش ناشی از آلودگی ذرات معلق را اثبات می‌کند، که دلالت بر ضرورت فوری مدیریت منابع آلاینده فراتر از صرفه‌جویی در مصرف آب دارد.

کلیدواژه ها

خشکسالی هواشناسی، AOD، SPEI، رگرسیون فضایی-زمانی، سرکوب بارش، استان مرکزی.

وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت