راهکارهای اقلیمی‌محور برای توسعه کشت سویا در استان گلستان: نقش ارقام زودرس و تراکم بهینه
کد مقاله : 1819-CCSAMR (R1)
نویسندگان
امیر قلی‌زاده *1، جهانفر دانشیان2، ابوالفضل فرجی3
1استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
2استاد بخش تحقیقات دانه‌های روغنی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
3استاد بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر با ایجاد نوسانات دمایی، کاهش بارندگی و افزایش وقوع تنش‌های زیستی و غیرزیستی، چالش‌های جدی برای پایداری تولید محصولات کشاورزی ایجاد کرده است. استان گلستان به‌عنوان مهم‌ترین منطقه کشت سویا در کشور، در دهه اخیر با کاهش سطح زیرکشت و عملکرد این محصول مواجه بوده است. از جمله عوامل مؤثر بر این روند می‌توان به محدودیت منابع آبی، کوتاه بودن فصل رشد، افزایش آفات مکنده و جونده، عارضه اختلال در غلاف‌بندی و مدیریت نامناسب مزرعه اشاره کرد. با توجه به این شرایط، استفاده از ارقام زودرس سویا به‌عنوان راهبردی مؤثر برای فرار از تنش‌های اقلیمی و زیستی، کاهش نیاز آبی و افزایش بهره‌وری تولید مطرح می‌شود. یکی از محدودیت‌های ارقام زودرس کاهش عملکرد واحد بوته در مقایسه با ارقام دیررس است که می‌توان با افزایش تراکم کاشت این خلأ عملکردی را جبران کرد. ارقام زودرس به‌دلیل دوره رشد کوتاه‌تر، امکان برداشت به‌موقع، مصرف آب کمتر و فرصت مناسب برای کشت‌های بعدی را فراهم می‌سازند. هدف از این مقاله، مرور مطالعات و تجربیات مرتبط با نقش ارقام زودرس در توسعه پایدار کشت سویا در شرایط تغییر اقلیم با تأکید بر استان گلستان است. نتایج نشان می‌دهد که اصلاح، معرفی و ترویج ارقام زودرس همراه با تراکم بهینه، می‌تواند گامی اساسی در جهت پایداری تولید، بهینه‌سازی مصرف آب و افزایش تاب‌آوری کشاورزی منطقه در برابر تغییرات اقلیمی باشد.
کلیدواژه ها
سویا، تغییر اقلیم، ارقام زودرس، بهره‌وری آب، تنش زیستی و غیرزیستی
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت