پایش خشکسالی استان گیلان براساس شاخص SPEI
کد مقاله : 1760-CCSAMR (R1)
نویسندگان
زهرا امین دلدار1، سیدمحمدتقی سدیدی شال *2، پری طوسی3
1کارشناس اداره تحقیقات هواشناسی کشاورزی
2رئیس گروه توسعه هواشناسی کاربردی استان گیلان
3استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور
چکیده مقاله
استان گیلان به عنوان قطب اصلی تولید برنج در ایران، به طور فزاینده با پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی مواجه است. پدیده‌هایی نظیر تغییر در الگوی بارندگی، افزایش دما و در نتیجه آن، بالا رفتن میزان تبخیر-تعرق، منجر به کاستی منابع آبی و تشدید خشکسالی شده و تأثیرات مخربی بر پایداری تولیدات کشاورزی منطقه داشته است. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت خشکسالی هواشناسی استان گیلان با استفاده از شاخص استاندارد بارش و تبخیر و تعرق (SPEI) در بازه زمانی ده ساله ( 1400-1391) انجام شد. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش از سازمان هواشناسی کشور دریافت و پس از محاسبه تبخیر و تعرق بالقوه و تفاوت آن با میزان بارش، شاخص SPEI در مقیاس‌های زمانی مختلف محاسبه گردید. نتایج حاکی از آن است که در طول دهه اخیر، حدود 8/85 درصد از مساحت استان گیلان تحت تأثیر سطوح مختلفی از خشکسالی قرار گرفته است. به طوری که 3/33 درصد از این مساحت با خشکسالی بسیار شدید و 8/15 درصد با خشکسالی شدید مواجه بوده است. شهرستان رشت نیز با 2/61 درصد فراوانی خشکسالی شدید تا بسیار شدید در وضعیت بحرانی‌تری نسبت به میانگین استان قرار دارد. یافته‌ها بیانگر کاهش بارش سالانه و افزایش دماهای میانگین و بیشینه در دوره مورد بررسی است که منجر به تشدید خشکسالی‌های پی‌درپی در منطقه شده است. بر این اساس، پایش مستمر شاخص SPEI و تدوین برنامه‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی برای مدیریت منابع آب و پایداری تولیدات کشاورزی در شهرستان رشت و استان گیلان ضروری به نظر می‌رسد.
کلیدواژه ها
الگوی بارندگی، تغییر اقلیم، تبخیر و تعرق، هواشناسی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر، لازم است پوستر در 2 سایت زیر بارگذاری شود. https://ccsamr.greenmeeting.ir** https://ccsamr.areeo.ac.ir/author