بررسی چرخه‌های زیستی کرم سیب (Cydia pomonella) تحت تغییرات اقلیمی و تحلیل مقایسه‌ای جمعیت و مراحل بیولوژیکی آن در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ در دشت میاندوآب، ایران
کد مقاله : 1719-CCSAMR (R1)
نویسندگان
صابر عبدی *1، آیسان حیدری2
1سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی
2سازمان جهاد کشاورزی، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان میاندوآب
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی اخیر با افزایش میانگین دما، کاهش بارندگی‌های بهاره و زمستان‌های معتدل‌تر، اثرات قابل‌توجهی بر چرخه‌های زیستی و شدت خسارت آفت کلیدی باغ‌های سیب یعنی کرم سیب (.Cydia pomonella L) داشته است. نتایج پایش در ایستگاه اوچ‌تپه شهرستان میاندوآب طی سال‌های زراعی ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ نشان داد که این تغییرات موجب تسریع مراحل زیستی آفت، افزایش تعداد نسل‌ها و تغییر زمان اوج‌های جمعیتی گردیده است. در سال ۱۴۰۳، کرم سیب سه نسل کامل را طی کرد و کاهش رطوبت در انتهای تابستان همراه با نوسانات شدید دمای شبانه‌روزی موجب کندی فعالیت متابولیکی و محدود شدن تکمیل نسل چهارم شد. همچنین افزایش جمعیت لاروی در انتهای نسل سوم نسبت به نسل دوم اهمیت مدیریت جمعیت زمستان‌گذران را برجسته ساخت. در مقابل، در سال ۱۴۰۴ شرایط اقلیمی متفاوت بود؛ افزایش دماهای بیشینه و کمینه و کاهش بارندگی‌های بهاره موجب شد لاروهای زمستان‌گذران زودتر چرخه زیستی خود را آغاز کنند و اوج‌های پروازی زودتر از انتظار رخ دهند. در نتیجه، مجموع گرمای مؤثر روزانه سریع‌تر تأمین شد و آفت توانست چهار نسل کامل را طی کند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی نه‌تنها موجب افزایش تعداد نسل‌ها و شدت خسارت بالقوه کرم سیب شده، بلکه ضرورت بازنگری در مدل‌های درجه‌روز، پایش دقیق داده‌های دمایی و رطوبتی و طراحی راهبردهای نوین مدیریت تلفیقی آفات را برجسته می‌سازد. چنین رویکردی می‌تواند مبنای علمی برای کاهش خسارت اقتصادی و حفظ پایداری تولید سیب در شرایط اقلیمی آینده باشد
کلیدواژه ها
کرم سیب، تغییرات اقلیمی، چرخه های زیستی، درجه ‌روز، مدیریت تلفیقی
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت