توسعه کشت‌های گلخانه‌ای راهکار مقابله با تنش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی (با تکیه بر بهره‌وری آب)
کد مقاله : 1655-CCSAMR (R1)
نویسندگان
حامد حسن زاده خانکهدانی *
مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس
چکیده مقاله
تغییرات اقلیمی و اثرات آن، محدودیت‌هایی برای تولید در فضای باز ایجاد نموده است. از طرفی نیاز به تولید مواد غذایی بیشتر، با افزایش جمعیت کره زمین از مهمترین دغدغه‌های بشر در راستای تأمین امنیت غذایی است. اما افزایش تولید با محدودیت‌هایی از جمله کمبود منابع آب همراه است. بهترین راه حل، افزایش عملکرد محصول در واحد سطح به‌ازای واحد آب مصرفی است که به کارآیی مصرف آب موسوم است. یکی از راه‌های افزایش کارایی مصرف آب استفاده از گلخانه برای تولید انواع محصولات است. اگر چه مصرف آب در گلخانه نسبت به مزرعه کم است اما مقایسه کمی این دو محیط در محصولات غالب گلخانه‌ای اهمیت ویژه‌ای دارد. بدین منظور، نیاز آبی و کارایی مصرف آب در دو محصول غالب گلخانه‌ای شامل خیار و گوجه‌فرنگی در مزرعه و گلخانه در شرایط استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات نیاز آبی محصولات مذکور در دو محیط گلخانه و مزرعه از سامانه جدید تعیین نیاز آبی گیاهان کشور و داده‌های عملکرد در واحد سطح از آخرین آمارنامه منتشرشده توسط وزارت جهاد کشاورزی در سال 1403 استخراج شد. نتایج نشان داد نیاز آبی خیار و گوجه‌فرنگی در گلخانه به‌ترتیب 16 و 24 درصد کمتر از مزرعه است. با توجه به پتانسیل تولید زیاد در گلخانه نسبت به مزرعه، کارایی مصرف آب در دو محصول فوق در گلخانه به‌ترتیب 6 و 5 برابر مزرعه است. در مجموع تبدیل اراضی کشاورزی به گلخانه منجر به صرفه‌جویی در مصرف آب به میزان 24 درصد خواهد شد.
کلیدواژه ها
بهره‌وری آب، خیار، گوجه‌فرنگی، سامانه تعیین نیاز آبی.
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت