ارائه الگوی مدیریتی مناسب با توجه به تاثیرات تغییر اقلیم (مطالعه موردی: استان قم)
کد مقاله : 1649-CCSAMR
نویسندگان
حسین توکلی نکو *، عباس پورمیدانی، سید مهدی ادنانی
بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم، ایران
چکیده مقاله
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که کدام عوامل باعث توسعه خشکسالی در استان قم شده است و با توجه به وقوع خشکسالی‌های پی در پی چه سیاستی را باید در زمینۀ ادامه تولید در بخش کشاورزی در پیش گرفت تا بر مشکل کمبود آب فائق آمد. با این وجود تغییر اقلیم به عنوان محرک خشکسالی نقشی اساسی در تشدید خشکسالی‌های استان داشته است. از این رو با استفاده از شاخص خشکسالی استاندارد شده تفاضل بارندگی و تبخیر تعرق پتانسیل (SPEI) که معرف وضعیت بیلان آب در یک منطقه است، خشکسالی‌های استان کمّی‌سازی شدند. برای بررسی اثر خشکسالی بر تولید کشاورزی، همبستگی بین تولید گندم و شاخص‌های خشکسالی مربوط به الگوی غالب منطقه بررسی شد. نتایج نشان داد، باید مدیریت مصرف با تخصیص صحیح به بخش‌های مصرف کننده همراه باشد. از اطلاعات SPEI برای بررسی اثر خشکسالی بر کاهش جریانات رودخانه‌ای و افت تراز آب زیرزمینی استفاده شد. یافته‌های این تحقیق برای ارائه الگوهای مدیریتی مناسب هستند. جایگزینی ارقام مقاوم به خشکی، خاکورزی حفاظت شده، توسعه و اصلاح سامانه‌های تحت فشار، توسعه کشت گیاهان علوفه‌ای مقاوم به خشکی، توسعه کشت گیاهان دارویی، توسعه فرآوری و کشت مبتنی بر قرارداد و به‌کارگیری فناوری‌های نوین می‌تواند بخشی از راهکارهای نیل به این دستاورد باشد.
کلیدواژه ها
تغییر اقلیم، SPEI، خشکسالی، منابع آبی.
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت