| پایداری منابع آب از رهگذر تجارت آب مجازی: تحلیلی بر واردات کالاهای اساسی کشاورزی ایران در دهه اخیر (۱۴۰۳–1394) |
| کد مقاله : 1583-CCSAMR |
| نویسندگان |
|
مهدی شعبان زاده خوشرودی *، ابراهیم جاودان استادیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش با هدف بررسی میزان آب مجازی نهفته در واردات محصولات راهبردی بخش کشاورزی ایران طی دوره ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۳ انجام شد. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است و دادههای مورد نیاز از منابع آماری وزارت جهاد کشاورزی و گمرک جمهوری اسلامی ایران گردآوری گردید. در این مطالعه، شش محصول ذرت، دانه و کنجاله سویا، جو، گندم، برنج و قند و شکر بهعنوان اقلام اساسی وارداتی انتخاب و با استفاده از ضرایب تبدیل و دادههای نیاز آبی، حجم آب و زمین مورد نیاز برای تولید داخلی آنها برآورد شد. نتایج نشان داد که میانگین واردات سالانه این محصولات طی ده سال اخیر حدود 1/20 میلیون تن بوده است. در صورت تولید داخلی آنها، سالانه حدود ۴.۶ میلیون هکتار زمین آبی و ۱۹.۶ میلیارد مترمکعب آب مورد نیاز بود که معادل بیش از ۱۶ درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور است. بر این اساس، تداوم واردات بخشی از محصولات پرمصرف و آببر، از منظر پایداری منابع آب و امنیت غذایی، توجیهپذیر ارزیابی میشود. در عین حال، اتخاذ سیاستهای تلفیقی با محوریت افزایش بهرهوری، توسعه کشتهای کمآببر و اصلاح الگوی تولید، میتواند به تعادل میان امنیت غذایی و امنیت آبی کشور کمک نماید. |
| کلیدواژه ها |
| آب مجازی، تجارت آب، امنیت غذایی، منابع آب تجدیدپذیر، محصولات کشاورزی وارداتی. |
| وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت |
