بررسی اثرات تغییرات اقلیمی بر رطوبت خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران با استفاده از سنجش از دور: مطالعه موردی: حوضه معرف زوجی شوش
کد مقاله : 1525-CCSAMR (R1)
نویسندگان
کهزاد حیدری *1، مهری دیناروند2
1استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران. پست الکترونیکی: kohzad93@gmail.com و k.heidary@areeo.ac.ir
2دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
چکیده مقاله
مناطق خشک و نیمه‌خشک به‌دلیل تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آبی، نیازمند مدیریت مؤثر و سازگار با تغییرات محیطی هستند. این پژوهش به بررسی اثرات تغییرات اقلیمی بر رطوبت خاک در حوضه آبریز شوش، استان خوزستان، طی دو دهه (۲۰۰۵ تا ۲۰۲۵) با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای Landsat و شاخص‌های NDWI، NDMI و MSI پرداخته است. نتایج نشان‌دهنده کاهش قابل‌توجه رطوبت خاک است، به‌طوری که میانگین شاخص NDWI از 208/0- در سال ۲۰۰۵ به 269/0- در سال ۲۰۲۵ کاهش یافته که نشانگر کاهش 3/29 درصدی منابع آبی سطحی و تشدید خشکی به‌عنوان پیامد تغییرات اقلیمی است. شاخص NDMI کاهش 8/20 درصدی را نشان می‌دهد که حاکی از افت رطوبت خاک و پوشش گیاهی است. در مقابل، شاخص MSI از 213/1 به 264/1 افزایش یافته که نشان‌دهنده تشدید تنش رطوبتی در منطقه است. تحلیل‌های فضایی نشان‌دهنده تخریب شدیدتر شرایط رطوبتی در مناطق مرکزی و جنوبی حوضه است که تحت تأثیر تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی قرار دارند. این مطالعه کاربرد سنجش از دور را به‌عنوان ابزاری مؤثر برای پایش تغییرات اقلیمی و مدیریت منابع آبی در مناطق خشک تأیید می‌کند.
کلیدواژه ها
رطوبت خاک، سنجش از دور، NDMI، تغییرات اقلیمی، شوش
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت