تجزیه و تحلیل پایداری ژنوتیپ های جو بومی ایران در اقلیم های مختلف کشور
کد مقاله : 1342-CCSAMR (R1)
نویسندگان
شکیبا شاهمرادی *1، سید علی طباطبایی2، بهنام بخشی3، آزیتا نخعی4، علی براتی1
1سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
2مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان (زابل)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
4مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران.
چکیده مقاله
چالش‌های اقلیمی و زیست‌محیطی پیش‌روی کشاورزی ایران، بر اهمیت تحقیقات در زمینه قابلیت سازگاری جو با محدودیت‌های محیطی می‌افزاید. در این تحقیق ۵۶ ژنوتیپ جو، شامل ۵۰ ژنوتیپ بومی ایران به همراه شش رقم شاهد در ۱۴ محیط (ترکیبی از مکان‌ها، تیمارها و سال‌ها) در دو سال زراعی در سه منطقه آب و هوایی خشک ایران: بیرجند، یزد و زابل مورد مطالعه قرار گرفت. همه مواد گیاهی تحت شرایط نرمال (بیرجند، یزد و زابل)، خشکسالی (یزد و زابل) و شوری (بیرجند و یزد) ارزیابی شدند. تحلیل چندمحیطی عملکرد دانه ژنوتیپ ها در ۱۴ محیط با استفاده از روش Eberhart and Russell ومدل‌های AMMI و GGE Biplot انجام شد.
مدل GGE با توضیح 6/53 درصد از واریانس ترکیبی اثر ژنوتیپ و تعامل ژنوتیپ-محیط، نسبت به سایر روش‌ها برتری نشان داد. بر اساس نتایج این مدل در محیط‌های مطلوب(E1، E5وE11) ژنوتیپ‌های G27 و نصرت برتر بودند، در محیط‌های پرتنش(E4, E8) برتری ژنوتیپ G40 مشاهده شد و در محیط‌های دارای استرس خاص(E6) ژنوتیپG26 معرفی شد. نتایج حاکی از برتری GGE به‌عنوان روشی جامع برای انتخاب ژنوتیپ و برنامه‌ریزی منطقه‌ای کشت است؛ به‌گونه‌ای که G27 کاندیدای بالقوه‌ای برای ثبت به‌عنوان رقم جدید در مناطق پرپتانسیل و G12 با میانگین عملکرد 167 گرم و واکنش کم به تغییرات محیطی برای کشت عمومی پایدار می‌باشد.
کلیدواژه ها
اقلیم، پایداری ، جو ، سازگاری، منابع ژنتیکی بومی.
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت