تغییر اقلیم و اثرات آن بر کشاورزی ایران؛ رویکردی زیستمحیطی و آمایشی
کد مقاله : 1136-CCSAMR (R1)
نویسندگان
آرش رستمی *، سارا سلگی
دانشجوی دکتری رشته آگروتکنولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه ایران
چکیده مقاله
تغییر اقلیم از چالش‌های اساسی توسعه پایدار کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران است. بررسی داده‌های اقلیمی و کشاورزی سه دهه اخیر (۱۳۷۰-۱۴۰۳) نشان می‌دهد میانگین دمای سالانه کشور حدود5/1 درجه سلسیوس افزایش یافته و بارش، به‌ویژه در نواحی مرکزی و شرقی، ۲۰ تا ۳۵ درصد کاهش یافته است. در این پژوهش با استفاده از داده‌های IRIMO، FAO و WorldClim و مدل‌های سناریویی RCP4.5 و RCP8.5، اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات زراعی ایران ارزیابی شد. نتایج نشان داد بین دما و بارش رابطه‌ای منفی (R²=0.68) و بین افزایش دما و کاهش عملکرد گندم (R²=0.74) ارتباط معنادار وجود دارد، این درحالی‌ است که بارش اثر مثبتی بر بهره‌وری(R²=0.79) دارد. همبستگی بالای دما با شاخص SPEI (R²=0.83) نشان‌دهنده تشدید گرمایش و خشکسالی است. بر اساس مدل‌سازی‌ها، تا سال ۲۰۵۰ عملکرد محصولات اصلی ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش یافته و اتخاذ راهبردهای سازگاری برای حفظ امنیت غذایی کشور ضروری است.
کلیدواژه ها
واژگان کلیدی :تغییر اقلیم، کشاورزی ایران، خشکسالی، عملکرد محصول، آمایش سرزمین
وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت