| از مدیریت بحران تا مدیریت ریسک: نقشه راه پنجعاملی برای خشکسالی (مطالعه موردی: آبخیز کرگانه، لرستان) |
| کد مقاله : 1057-CCSAMR |
| نویسندگان |
|
ابراهیم کریمی سنگچینی *1، سیدحسین آرامی2، مهران زند3 1استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران 2استادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران. 3دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| خشکسالی یکی از بلایای طبیعی خزنده و پرهزینه است که به دلیل تداوم و اثرات گسترده آن، مدیریت آن بسیار پیچیده است.این پژوهش با هدف تهیه نقشه راه برای مدیریت ریسک خشکسالی از دیدگاه بهرهبرداران آبخیز کرگانه در استان لرستان انجام شد. جامعه آماری شامل 197 نفر از بهرهبرداران (اعضای شوراها و دهیاران) بود که با استفاده از فرمول کوکران، 130 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه محققساخته که روایی و پایایی آن (آلفای کرونباخ 829/0) تأیید شد، گردآوری و با تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که راهکارهای مدیریت ریسک خشکسالی در پنج عامل اصلی دستهبندی میشوند: ۱. مدیریت منابع آب به منظور سازگاری با خشکسالی ۲. مدیریت محلی خشکسالی، ۳. مدیریت مزرعه در مواجهه با خشکسالی، ۴. توانمندسازی محلی و ارتقای دانش بومی، و ۵. نهادسازی و تقویت خودکارآمدی. این پنج عامل در مجموع 62/67 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. برای کاهش اثرات خشکسالی، «رویکردی همهجانبه» شامل راهکارهای فنی تا نهادی ضروری است. |
| کلیدواژه ها |
| خشکسالی، مدیریت ریسک، تحلیل عاملی، بهرهبرداران، حوزه آبخیز کرگانه |
| وضعیت: * پذیرفته شد، پوستر دریافت گردید، در لیست انتشار و صدور گواهی قرار گرفت |
